Broers en zussen ondersteunen met een serious game

‘Broedels’ is een computerspel voor de broers en zussen (brussen) van kinderen met een beperking. De game is ontwikkeld voor kinderen van 6 t/m 9 jaar. ‘Broedels’ heeft 8 levels van 20 minuten. Kinderen kunnen de game zelfstandig of (deels) samen met hun ouder/verzorger spelen. Bij de game komen ook werkbaden na ieder level en een handreiking met tips voor ouders/verzorgers.


In de game ontmoet het kind de ‘Broedels’. Dit zijn kleine, lieve monstertjes die verstopt leven in onze wereld. De Broedels maken allerlei dingen mee die brussen ook mee kunnen maken. Bijvoorbeeld dat ze samen een spelletje willen spelen, maar de broer of zus het niet snapt. Of dat ze bezorgd zijn om hun broer of zus als deze naar het ziekenhuis moet.

‘Broedels’ leert het kind over zijn eigen emoties en gedachten over het ‘brus-zijn’. Het kind krijgt tips hoe met deze emoties, gedachten en lastige situaties om te gaan. Ook ontdekt het kind: ik ben niet de enige!

De trailervideo van de game kun je hier bekijken. Meer informatie en toegang tot de game vind je op www.brussengame.nl

De game is al gratis te spelen. Toch kijken we op dit moment nog samen met organisaties naar wat er nog meer nodig is rondom de game om brussen en gezinnen te ondersteunen.

Ontwikkeling van de game

De game is gemaakt op initiatief van Anjet Brouwer-van Dijken. Zij is een volwassen brus en schrijfster van het Broers- en Zussenboek. In 2021-2022 hebben we ‘Broedels’ in co-creatie met brussen van 6-11 jaar ontwikkeld. Ook kregen we hulp van een klankbordgroep met brussenexperts uit Nederland en België, en een ouderpanel. De game is geproduceerd door Metropolisfilm.  

Onderzoek naar de game

Van april 2022 tot april 2024 hebben 107 Nederlandse en Vlaamse gezinnen meegedaan aan het onderzoek naar ‘Broedels’. We onderzochten of de game brussen ook echt helpt. Dit deden we in een onderzoek met twee groepen. Kinderen in Groep 1 speelden de game tijdens het onderzoek en kinderen in Groep 2 speelden de game na het onderzoek. Kinderen en ouders vulden op 3 momenten vragenlijsten in over hoe het met hen gaat. Ook stelden we vragen over wat zij van de game vonden.

We hebben gevonden dat ‘Broedels’ brussen mogelijk kan helpen bij het omgaan met het hebben van een broer of zus met een beperking. Dit zagen we alleen bij de brussen die het grootste deel van de levels hadden gemaakt en/of alle afspraken hadden gedaan.

We vonden ook een kleine verbetering van kwaliteit van leven, zelfbeeld, broer-zusrelatie en ervaren steun. Het maakte niet uit of kinderen wel of niet de game gespeeld hadden. Dit zou kunnen betekenen dat de huisbezoeken en het aandacht geven aan brussen al helpend waren. 

Daarnaast gaven de meeste brussen en ouders aan dat zij de game leuk, leerzaam en nuttig vonden. Zij ervaarden verschillende leeropbrengsten op het gebied van:

  • brus-bewustzijn (zoals weten wat het voor jou betekent om brus te zijn en dat je niet de enige bent)
  • emoties en behoeften (herkennen, erkennen en aangeven)
  • omgaan met emoties en situaties (zoals helpende gedachten gebruiken en om hulp vragen)
  • gezinsinteracties (zoals begrip voor elkaar en er meer over praten)

Je kunt meer lezen over de resultaten van het onderzoek op www.brussengame.nl en in dit Engelstalige artikel (pre-print).

Aanvullende onderzoeken

We doen ook nog de volgende onderzoeken naar brussen:

  1. Onderzoek naar het welzijn van tweelingbrussen van 5-12 jaar in samenwerking met het Nederlands Tweelingen Register. Dit onderzoek wordt geleid door dr. Aline Honingh.
  2. Interviews naar de ondersteuningsbehoeften en -voorkeuren van brussen van 6-12 jaar. De onderzoeksvragen zijn: Welke dingen vinden brussen lastig? Welke hulp of steun willen zij ontvangen? En van wie?
  3. In kaart brengen van de beschikbare ondersteuning voor brussen van 6-12 jaar in Nederland en Vlaanderen. We willen graag weten welke hulpbronnen voor brussen online te vinden zijn. Daarna kijken we of dit aansluit bij de ondersteuningsbehoefte van brussen.
  4. Onderzoek naar een vragenlijst over hoe kinderen omgaan met het hebben van een broer of zus met een beperking. We onderzochten of een bestaande vragenlijst betrouwbaar en valide is. Dit deden we in samenwerking met de Universiteit van Oslo. De resultaten van dit onderzoek lees je in dit Engelstalige artikel.
  5. Onderzoek naar de toepasbaarheid van Broedels in andere landen. We hebben een testfase gedaan met het spel in Noorwegen en Engeland. We werken hierbij samen met de brussenorganisaties SIBS Norway en SIBS UK. Je kunt meer lezen over de testfase in Noorwegen in het artikel “Cultural applicability and desirability of ‘Broodles’: The first serious game intervention for siblings of children with disabilities”.

Samenwerkende partijen binnen dit onderzoek


Hoofdonderzoeker van dit onderzoeksproject is Linda Messemaker-Veerman, promovendus.

In dit project wordt samengewerkt met o.a.: Vrije Universiteit Amsterdam, Brussenboek, Metropolisfilm, Bartiméus en Visio.

Daarnaast heeft een groot aantal organisaties geholpen bij de werving van proefpersonen voor dit onderzoek, zoals: Philadelphia/SAME!, BRUS en Ons Tweede Thuis.

Het onderzoek wordt gefinancierd door ZonMw.

Overzicht van links en publicaties